مصونیت ازآسیب های شبکه های اجتماعی
پیشرفت تکنولوژی‌های ارتباطی و اطلاعات در زندگی بشر سهم بسزایی داشته است.
نمی‌توان تغییرات بنیادین ناشی از ظهور تکنولوژی‌های ارتباطی و اطلاعاتی را
در عرصه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی نادیده گرفت. از سویی دیگر
کارکردهای وسیع شبکه‌های اجتماعی در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و
اجتماعی و تاثیرات عمیقی که در روابط انسان‌ها ایجاد کرده است، از ایجاد
یک دنیای مجازی در کنار دنیای حقیقی خبر می‌دهند. با توجه تاکید رهبر معظم انقلاب بر مقوله فرهنگ در این مقاله ابتدا معنا و مفهوم شبکه‌های اجتماعی را بررسی کرده و در بخش دیگر به تحلیل و بررسی تاثیر این نوع شبکه‌ها بر فرهنگسازی در داخل کشور می‌پردازیم.
دستاوردهای بشر از صنعت و فناوری‌های نوین علاوه بر منافعی که برای بشر داشته و رفاهی که برای او به ارمغان آورده، همواره آسیب‌هایی را نیز به همراه داشته است. اگرچه بسیاری از ابداعات و نوآوری‌ها با انگیزه تامین رفاه و آسایش و تحکیم ارزش‌های انسانی و در جهت نیل به کمال شکل گرفته است،اما در عین حال به دلیل برخی کج‌اندیشی‌ها و استفاده‌های نادرست از ابزارهای جدید، این اختراعات گاه جسم و جان و اخلاق و روان انسان‌ها را مورد آسیب قرار داده و گاه فرهنگ و اعتقادات و رفتارهای اجتماعی وی را دگرگون کرده است. اینترنت به عنوان یکی از مهم‌ترین ابداعات بشر در قرن اخیر با قابلیت‌ها و کارکردهای متعدد و گسترده‌اش، بخش‌های مختلف زندگی انسانی را تحت تأثیرات مثبت و منفی خود قرار داده است.
مبنا و هدف اصلی اینترنت، برداشتن فاصله جغرافیایی میان انسان‌های سراسر دنیا و ایجاد تحول در عرصه ارتباطات و تبادل اطلاعات است. در حالی که هیچ‌کس تصور نمی‌کرد روزی جنبه اجتماعی اینترنت به صورت کاربرد اصلی آن درآید و شبکه‌های اجتماعی اینترنتی پا به عرصه وجود بگذارد.
این موضوع در بین کاربران اینترنتی چنان مورد استقبال قرار گرفت که به جرأت می‌توان گفت یکی از تأثیرگذارترین سرویس‌های ارائه شده در اینترنت و وب که در سال‌های اخیر تحول شگرفی در نظام اجتماعی کشورهای مختلف جهان به وجود آورده، شبکه‌های اجتماعی اینترنتی بوده که این مقوله هم‌اکنون تاثیر زیادی روی فرهنگسازی در برخی کشورها داشته است. بنابراین اگر پیدایش اینترنت را در پایان هزاره دوم مهم‌ترین اتفاق تاریخ بشریت بنامیم، می‌توان ظهور شبکه‌های اجتماعی را یکی از بزرگ‌ترین تاثیرات این پدیده در آغاز هزاره سوم دانست.
به طور خلاصه می‌توان گفت این شبکه‌ها سرویس‌های مبتنی بر وبی است که خدمات آنلاین، پلتفرم‌ها یا سایت‌هایی را شامل می‌شود که افراد نظرات و علاقه‌مندی‌های خود را در آنها بیان کرده و با دیگران به اشتراک می‌گذارند. علاوه بر پیامدهای مثبت و تسهیل در برقراری ارتباط انسان‌ها، این شبکه‌ها دارای پیامدهای منفی هم هستند. کاهش احساسات، شکل‌گیری و ترویج سریع شایعات و اخبار کذب، تبلیغات ضددینی و القای شبهات، انزوا و دورماندن از محیط‌های واقعی اجتماع بعضی از این پیامدها است.
انواع مدل‌های فرهنگی در ایران
دین در جامعه ایرانی همواره موضوعیت داشته و نحوه بروز و ظهور آن محل چالش بوده است؛ از چالش‌های اجتماعی و سیاسی گرفته تا چالش‌های درونی و فردی. گوناگونی در سبک‌ها و شیوه‌های دینداری و بروز تفاوت‌هایی در صورت‌بندی‌های مجازی و واقعی دینداری ازجمله مهم‌ترین تغییرات فرهنگی و هویتی در این زمینه است. از زمان ورود اینترنت به ایران تا به امروز، یک مساله پیوسته مورد بحث و جدل فراوان بوده است؛ دسترسی جامعه بویژه نسل جوان به انبوهی از موضوعات رنگارنگ فرهنگی، اجتماعی، ایدئولوژیک و... که از فیلترهای رسمی عبور نکرده‌اند، تا چه اندازه بنیان‌های اساسی جامعه‌ای را که دغدغه پایبندی به دین داشته و دارد در معرض خطر قرار می‌دهد؟ این رسانه جدید با انعکاس سریع و متنوع آیین‌ها و مناسک دینداری مرزهای متعارف میان سنت و مدرنیته را متداخل کرده و از گفتمان جهانشمول دینداری گونه‌های بومی و فردی را به صورت‌های مختلف عرضه داشته است. اسلام در ایران به عنوان کشوری که دینداری از ویژگی‌های مهم فرهنگی، تاریخی و اجتماعی آن محسوب می‌شود، همیشه مورد توجه بوده است.
این مساله ضرورت تحلیل و بررسی روند تحولات و تغییرات دینداری را در دوران معاصر بویژه تحت تاثیر رسانه‌های نوین دو چندان می‌کند. در میان رسانه‌ها، اینترنت جایگاه ویژه‌ای دارد چون عمدتا رسانه مورد استفاده نسل جوانی است که بخش مهمی از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند و روند رو به گسترش ارتباطات و تأثیرگذاری فرآیندهای جهانی‌شدن هر چه بیشتر آنها را در چهارراه تعاملات دینی و فرهنگی در سطح جهان قرار می‌دهد. مدل‌های فرهنگی را از نظر جغرافیایی می‌توان به فرهنگ در مناطق شهری و فرهنگ در مناطق روستایی تقسیم کرد.
مناطق شهری بخصوص تهران معمولا شامل قشرهای مختلفی از قومیت‌های متفاوت است. به همین دلیل مدل‌های مختلف فرهنگی در تهران وجود دارد و این فرهنگ‌ها یا افراط‌گرا، کاملا مذهبی و مقید یا ریشه‌گرا (محلی، سنتی) هستند. حال اینکه شبکه‌های اجتماعی چه تاثیری بر این مدل‌های فرهنگی دارند بسته به نوع برداشت یا پیروی افراد مختلف از الگوهایی است که این شبکه‌ها ارائه می‌دهند. در مناطق روستایی مردم معمولا از یک قومیت هستند و مدل فرهنگی مشابهی دارند.
به دلیل وسعت جغرافیایی کمتر و همچنین اشتغال به کارهای کشاورزی، باغداری و... مردم کمتر سراغ شبکه‌های اجتماعی می‌روند و مسلما تاثیر این شبکه‌ها روی فرهنگ مردم روستاها بسیار کم است. در ایران در حال حاضر اکثر مخاطبان شبکه‌های اجتماعی، جوانان بین 18 تا 35 سال هستند که اکثر آنها از تحصیلات عالی برخوردارند. بنابراین مسئولان فرهنگی باید مبلّغ شبکه اجتماعی در جامعه باشند که مناسب مخاطبان مذکور باشد.
از بزرگ‌ترین شبکه‌های اجتماعی حال حاضر می‌توان به فیسبوک، توئیتر و لینکدین اشاره کرد که در این میان فیسبوک با ثبت اعضای بیش از یک میلیارد نفر، پس از کشور چین و هند، بزرگ‌ترین جامعه انسانی را البته به طور مجازی تشکیل داده است که بدون شک برای فعالان حوزه اقتصاد و فرهنگ یکی از عوامل مورد توجه در سرمایه‌گذاری‌ها خواهد بود. باوجود اینکه فیسبوک یکی از پربیننده‌ترین شبکه‌های اجتماعی در دنیاست در بعضی از کشورها مانند چین و ژاپن هر سه شبکه اول جداول آماریشان از نظر محبوبیت، شبکه‌های محلی هستند و اثری از شبکه‌های اجتماعی آمریکایی و انگلیسی نیست. شبکه‌های اجتماعی نباید آزادی افکار را از افراد بگیرند و با برداشتن فیلتر و ایجاد فضای مقایسه‌ای به کاربران نشان دهند که ارزش‌های اخلاقی ریشه در فرهنگ هر ملت دارد و گرویدن به سایت‌های بیگانه فقط زیر پا گذاشتن عقاید خود است. تبلیغات در دنیای امروز یکی از عوامل بسیار مهم در رواج و توسعه شبکه‌های اجتماعی است. با توجه به این موضوع که در ایران سایت‌هایی داریم که از نظر کارایی مانند فیسبوک عمل می‌کنند و به دلیل نبود تبلیغات گسترده شناخته شده نیستند، با تبلیغاتی همه جانبه و به روش فیسبوک می‌توان در ایران قشرهای مختلف را به سمت شبکه‌های اجتماعی داخلی سوق داد. با طراحی برنامه‌هایی در شبکه‌های صدا و سیما و آگاه‌سازی همگانی می‌توان جوانان را به سمت شبکه‌های داخلی و همچنین حفظ ارزش‌ها و فرهنگ‌های داخلی هدایت کرد. با در نظر گرفتن این موارد راه‌حل جذب جوانان کشور به شبکه‌های اجتماعی ایرانی ابتدا ساختن شبکه‌هایی با کیفیت و با قدرت اطلاع‌رسانی بالاست. برای فرهنگسازی در چارچوب شبکه‌های اجتماعی به افزایش مهارت فنی و آگاهی فرهنگی کاربران نیاز و بدیهی است ایجاد بستری برای مناسبات فرهنگی و اجتماعی، به توسعه موازی زیرساخت‌های تجاری، دولتی و قانونی، فناوری و اطلاعات نیاز است که بررسی آنها در این مقاله نمی‌گنجد.
رشد روز‌افزون تکنولوژی خواه‌ناخواه زندگی واقعی ما را با دنیای مجازی گره زده است. میزان علاقه‌مندی و حضور کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی برای کسب اطلاعات و اخبار تا حدودی نشان‌دهنده اقناع نشدن این قشر از رسانه‌های داخلی است. محدود کردن این شبکه‌ها در داخل کشور ممکن است نه‌تنها مصونیتی برای کاربران فراهم نکند، بلکه مجبور به پرداخت هزینه‌های جبران‌ناپذیری در تهدیدهای ارزش‌های جامعه شویم. سانسور نشدن اخبار داخلی، مجهز شدن به رسانه‌های داخلی قوی، آگاه‌کردن قشرهای مختلف جامعه در استفاده صحیح از تکنولوژی‌های وابسته به زندگی کنونی به منظور باسواد‌شدن رسانه‌ای ایرانیان و آگاه‌شدن از تغذیه‌های خبری نامناسب رسانه‌های بیگانه شاید تا حدودی ما را در حفظ ارزش‌ها و سرمایه‌ها استوارتر کند. با شفاف‌کردن افکار عمومی می‌توان از تهدیدهای شبکه‌های اجتماعی مجازی آگاه و مصون ماند و با ایجاد یک شبکه اجتماعی داخلی قدرتمند تهدیدهای آنها را در حوزه فرهنگ به فرصت تبدیل کرد.
داستانی بامزه (نامه ای به خدا)
ک روز
کارمند پستی که به نامه هایی که آدرس نامعلوم دارند رسیدگی میکرد متوجه
نامه ای شد که روی پاکت آن با خطی لرزان نوشته شده بود نامه ای به خدا با
خودش فکر کرد بهتر است نامه را باز کرده و بخواند. در نامه این طور نوشته
شده بود:خدای عزیزم بیوه زنی هشتاد و سه ساله هستم که زندگی ام با حقوق نا
چیز بازنشستگی می گذرد . دیروزیک نفر کیف مرا که صد دلار در آن بود دزدید.
این تمام پولی بود که تا پایان ماه باید خرج میکردم , هفته دیگر عید است و
من دو نفراز دوستانم را برای شام دعوت کرده ام اما بدون آن پول چیزی
نمیتوانم بخرم . هیچ کس را هم ندارم تا از او پول بگیرم . تو ای خدای
مهربون تنها امید من هستی به من کمک کن .
کارمند اداره پست خیلی تحت تاثیر قرار گرفت ونامه را
به سایر همکارانش نشان داد. نتیجه این شد که همه آنها جیب خود را جستجو
کردند و هر کدام چند دلاری روی میز گذاشتند ,در پایان ۹۶ دلار جمع شد و
برای پیرزن فرستادند….. همه کارمندان اداره پست از اینکه توانسته بودند کار
خوبی انجام دهند خوشحال بودند. عید به پایان رسید و چند روزی از این ماجرا
گذشت , تا این که نامه دیگری از آن پیرزن به اداره پست رسید که روی آن
نوشته شده بود: نامه ای به خدا :
همه کارمندان جمع شدند تا نامه را باز کنند و بخوانند. مضمون نامه چنین بود:
خدای عزیزم , چگونه می توانم از کاری که برایم انجام دادی تشکر کنم . با
لطف تو توانستم شامی عالی برای دوستانم مهیا کرده و روز خوبی را با هم
بگذرانیم . من به آنها گفتم که چه هدیه خوبی برایم فرستادی…. البته چهار
دلار آن کم بود که مطمئنم کارمندان اداره پست آن را برداشته اند
۱۵ نکته تغذیه ای برای روزه داری در فصل گرما
۱۵ نکته تغذیه ای برای روزه داری در فصل گرما
هدف ما از روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان علاوه بر اجر معنوی آن، بهره بردن از منافع جسمانی و روانی این ماه مبارک است. البته ماه رمضان امسال به دلیل مصادف شدن با روزهای گرم و طولانی تابستان دارای حساسیت و تحمل بیشتری است که با یک برنامه تغذیه ای درست هنگام افطار و سحر می توانیم بدون هیچگونه مشکلی از مزایای آن بهره ببریم و به مشکلاتی مانند ضعف بدنی، افت فشار، تشنگی و گرسنگی نیز دچار نشویم.
صدای شکستن استخوانهای تروریسم
زمانی که تصاویر «عواد ابراهیم علی البدری السامرائی» یا همان ابوبکر البغدادی، سرکرده داعش در تیرماه گذشته در یکی از مساجد موصل، درحال سخنرانی پخش شد دو بازتاب متفاوت در پی داشت. کسانی که زمینه تولد و رشد این گروه تروریستی را فراهم ساخته بودند و با توسل به این طرح شیطانی، نقشه‌های شومی برای منطقه کشیده بودند از پیشروی‌های سریع این گروه به وجد آمده و فریبکارانه چنین تبلیغ می‌کردند که این گروه، آمال آنان را برآورده خواهد ساخت. در مقابل، مردم بسیاری از کشورهای منطقه به ویژه مسلمانان از اینکه یک گروه تروریستی با اقدامات جنایتکارانه‌اش درحال مخدوش ساختن چهره اسلام است و امنیت منطقه را به خطر انداخته احساس نگرانی می‌کردند. با گذشت زمان کوتاهی، همه به این نتیجه رسیدند که این یک توطئه طراحی شده برای ناامن ساختن منطقه است و هرچه زودتر باید به مقابله با آن پرداخت.
در اندک زمان، بدنامی این گروه به گونه‌ای شد که حتی بانیان و حامیان این گروه نیز مجبور شدند حمایت‌های خود را مخفی کنند و منکر ارتباط با این گروه جنایتکار شدند. آنچه به طور عمده، مایه ناامیدی داعش و پرورندگان آن شده است ابراز تنفر و انزجار اکثریت قریب به اتفاق مسلمانان، چه شیعه و چه سنی، از این گروه منحرف است.
بدون هیچ تردید، صهیونیست‌ها با همدستی قدرت‌های استعماری پشت توطئه داعش قرار دارند و این جبهه توطئه‌گر در مسیر محقق ساختن نقشه خود در بهره‌برداری از ابزار داعش، گروهی از دولت‌های منطقه را نیز فریب داده و به دنبال خود کشاندند. هدف اصلی از ایجاد داعش، بدنام کردن چهره اسلام، به جان هم انداختن مسلمانان و ایجاد فضای امن برای بقای رژیم صهیونیستی است.
آنچه مسلم است این است که صهیونیست‌ها و قدرت‌های استعمارگر در طول چند دهه اخیر، به خصوص پس از فروپاشی اتحاد جاهیر شوروی، اسلام را مانع اصلی اهداف استعماری خود یافتند و از اینرو بدیهی بود که برای ضربه زدن به اسلام و مسلمانان از هیچ اقدامی فروگذار نباشند.
همواره تخریب چهره اسلام و مسلمانان، از اولویت‌های استعمارگران بوده است. پخش تصاویر تکان دهنده از جنایات داعش با کیفیت بالا، در موارد متعدد و مقیاس وسیع و به زبان آوردن شعارهای مقدس «الله اکبر» و «لااله الاالله» توسط جلادان تروریست در حین ارتکاب جنایت، امری نیست که اتفاقی باشد بلکه اقدامی حساب شده است تا چهره اسلام، خشن ترسیم گردد و مسلمانان، انسانهایی خونخوار و تروریست جلوه داده شوند.
ایجاد چنین فضایی، بسیار مطلوب صهیونیست‌ها و جناح‌های مغرض بین‌المللی است تا کینه خود را علیه اسلام بروز دهند و به گونه‌ای انتقام خود را از مسلمانان، به دلیل عدم همراهی با سیاست‌ها و برنامه‌های صهیونیسم جهانی بگیرند.
داعش، درحالی با شنیع‌ترین شکل به جنگ ملت‌های بی‌دفاع عمدتاً مسلمانان برخاسته است که کمترین تهدیدی از این گروه متوجه رژیم صهیونیستی نیست و حتی گزارش‌هایی منتشر شده است که زخمی‌های داعش در بیمارستان‌های رژیم صهیونیستی مداوا می‌شوند.
واکنش‌های صهیونیست‌ها و حامیان غربی آنها در برابر اقدامات و تحرکات داعش جالب و موید این واقعیت است که دست‌های خون آلود داعش دردستان آنها قرار دارد. سران رژیم صهیونیستی با اینکه می‌کوشند ارتباط خود را با داعش کتمان کنند، مقامات این رژیم، در موارد متعددی اعتراف کرده‌اند که مشکلی با داعش ندارند.
آنچه مایه تاسف مضاعف است خیانت برخی رهبران کشورهای اسلامی منطقه است که در این بازی کثیف شرکت کرده و موجب سرافکندگی ملت‌های خود و رسوایی خویش گردیده‌اند. عربستان، قطر و ترکیه، اصلی‌ترین شرکای صهیونیست‌ها و استعمارگران در به وجود آوردن داعش و حمایت از آن می‌باشند. این دولتها با توهم اینکه در پوشش حمایت از داعش،خواهند توانست به اهداف خود، از جمله تحکیم پایه حکومت متزلزلشان و ضربه زدن به جبهه ضد صهیونیستی منطقه تحقق ببخشند به این توطئه شوم پیوستند و در صف خائنان به منافع جهان اسلام جای گرفتند.
آنچه خواب صهیونیست‌ها را آشفته ساخته رخدادهایی است که در روزها و هفته‌های اخیر در جبهه‌های جنگ با داعش، از سوریه و عراق تا لبنان صورت گرفته است.
اوجگیری خیزش‌های مردمی علیه گروه‌های تروریستی و به ویژه داعش در کشورهای درگیر، تحول مهمی می‌باشد که نتیجه آن تاکنون بسیار امیدوار کننده برای رهایی ملت‌های منطقه از شر تروریسم و افراطی‌گری بوده است. شکست‌های پی در پی گروه‌های تکفیری و در راس آنها، داعش در سوریه، عراق و لبنان، صدای شکستن استخوانهای تروریسم هدایت شده را به گوش‌ها رسانده و خنثی شدن این توطئه شوم را نوید می‌دهد.
داعش در سراشیبی اضمحلال قرار گرفته است و رویگردانی بانیان اصلی، از این جریان کاملاً مشهود و قابل درک است و تاکیدی بر شکست کامل نظامی این گروه ضد بشری است.
با اینحال، این تصور نباید ایجاد شود که شکست داعش در صحنه میدانی به مفهوم نابودی کامل این توطئه است. داعش، تفکری است که مدتها برای ایجاد آن تلاش شده و متاسفانه در بسیاری از کشورهای منطقه، از جمله در پاکستان، افغانستان، کشورهای آسیای میانه، آفریقا و جهان عرب این تفکر انحرافی هنوز جذابیت دارد و سرمایه‌های فراوانی نیز صرف رشد و تقویت آن می‌شود. در اینجاست که نقش و رسالت زعمای دلسوز جهان اسلام و رهبران جوامع اسلامی اهمیت خود را نشان می‌دهد تا برای خنثی کردن این توطئه خطرناک و زدودن لکه افراطی گری از چهره اسلام با جدیت وارد شده و این حربه را از دست دشمنان اسلام خارج سازند و چهره‌ای واقعی اسلام را معرفی نمایند.
متولیان جوامع اسلامی وظیفه دارند مسلمانان را به ابعاد خطرناک و توطئه شوم افراطی‌گری و در تضاد بودن آن با اسلام واقعی آشنا سازند.
این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که داعش، النصره و دیگر گروه‌های مشابه مورد تایید مراجع و رهبران جوامع اسلامی اعم از شیعه و سنی نیستند. محافل سیاسی و دولت‌های حامی این گروه‌ها نیز باید توسط سایر کشورهای اسلامی طرد شوند زیرا قطع ریشه حمایت‌های مالی و فکری از این گونه گروه‌ها، مهم‌ترین و اصلی‌ترین راه مبارزه با داعش کنونی و داعش‌های احتمالی در آینده است.